Theo Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia Lê Đức Thúy, trong cuộc họp ngày 3/11, Thường trực chính phủ đã cân nhắc, thảo luận kỹ về tình hình tỷ giá. Những ngày qua, tỷ giá thị trường tự do đã lên đến mức 21.000 VND/USD.

Sau khi phân tích tình hình, Thường trực Chính phủ chủ trương không điều chỉnh tỷ giá nhưng có một số biện pháp cấp bách để giải quyết được cung cầu ngoại tệ.

Can thiệp mạnh thị trường ngoại tệ

Cụ thể, Ngân hàng nhà nước phải can thiệp và bán ngoại tệ ra. Trong tháng 9, Ngân hàng mua tăng dự trữ được khoảng 300 triệu USD, tháng 10 đã bán can thiệp thị trường 200 triệu USD song theo ông Lê Đức Thúy như thế vẫn chưa đủ mạnh để chặn đứng tâm lý khan hiếm ngoại tệ. Vì vậy, Chính phủ chủ trương là can thiệp mạnh để giữ ổn định, “đáp ứng đủ nhu cầu ngoại tệ cho những hoạt động kinh tế cần thiết” như cung ứng xăng dầu, phân bón, một số vật tư thiết bị phục vụ sản xuất kinh doanh.

Ông Lê Đức Thúy cho biết dự trữ ngoại tệ đã giảm mạnh so với mức cao mà chúng ta từng công bố là 23 tỷ USD nhưng vẫn còn đủ mạnh để hạ nhiệt những cơn "sốt" như kiểu hiện nay.

Lãi suất theo thị trường

Đồng thời, Chính phủ chủ trương không yêu cầu giảm lãi suất trong thời điểm hiện nay, Ngân hàng nhà nước cho phép các ngân hàng thương mại huy động và cho vay theo thị trường. Bởi với khả năng tăng trưởng GDP đạt và vượt mục tiêu và CPI có xu hướng tăng thì lãi suất của VND càng thấp càng dẫn đến căng thẳng tỷ giá.

Đồng thời Ngân hàng nhà nước phải sử dụng công cụ thị trường mở và lãi suất của thị trường mở là lãi suất chiết khấu, lãi suất tái cấp vốn, tỷ lệ dự trữ bắt buộc… để tác động đến mặt bằng lãi suất .

Một giải pháp khác “phi kinh tế” nhưng thực chất rất kinh tế và rất quan trọng, theo ông Thúy, là các cơ quan thông tin truyền thông phải giúp công luận hiểu rõ chính sách của Chính phủ và tin vào điều hành chính sách. Công luận phải hiểu rõ được vấn đề để tránh bị tác động bởi thông tin thất thiệt, tránh tác động tâm lý xấu.

Không điều chỉnh tỷ giá

Một cơ sở quan trọng của những quyết định nói trên là nỗ lực giảm nhập siêu của Việt Nam trong năm 2010 đã có những kết quả khả quan: so với dự kiến nhập siêu 13,5 đến 14 tỷ USD thì thực tế năm nay sẽ chỉ hơn 12 tỷ USD.

Hơn nữa, nếu như năm 2009 cán cân thanh toán tổng thể thâm hụt 9 tỷ USD thì dự báo con số này trong năm 2010 chỉ vào khoảng 4 tỷ USD, một mức giảm khá lớn. Với diễn biến hiện tại, năm 2011 dự kiến có thể có thặng dư cán cân thanh toán là 1 tỷ hoặc 2 tỷ USD.

Hơn nữa dự báo chính sách nới lỏng định lượng đồng USD của Mỹ (hàm ý là tăng phát hành) tới 20% sẽ làm USD tiếp tục giảm giá nữa.

Thường trực Chính phủ cùng các bộ, ngành nhận định trong thời điểm này, điều chỉnh tỷ giá là không có lợi, gây nên những tác động xấu dây chuyền.

Hơn thế, điều chỉnh tỷ giá không phải là công cụ mạnh để khuyến khích xuất khẩu và việc điều chỉnh tỷ giá sẽ làm tăng lạm phát.

Ngày 3/11, Trưởng đại diện Ngân hàng Châu Á ADB cũng góp ý Việt Nam không cần điều chỉnh tỷ giá, nhất là trong bối cảnh USD thực tế đang yếu đi.

Văn Chính